Dettifoss

Þar sem aldrei á grjóti gráu gullin mót sólu hlæja blóm og ginnhvítar öldur gljúfrin háu grimmefldum nísta heljar-klóm, kveður þú, foss, minn forni vinur, með fimbulrómi sí og æ; undir þér bergið sterka stynur sem strá í nætur-kulda-blæ. Kveður þú ljóð um hali horfna og hetju-líf á fyrri öld; talar þú margt um frelsið forna og frægðarinnar dapra kvöld. Ljósgeislar á þér leika skærir, liðnir frá sól í gegnum ský; regnboga-litir titra tærir tröllauknum bárum þínum í. Ægilegur og undrafríður ertú, ið mikla fossa-val; aflrammur jafnt þú áfram líður í eyðilegum hamra-sal. Tímarnir breytast; bölið sára það brjóstið slær, er fyrr var glatt; er alltaf söm þín ógnar-bára ofan um veltist gljúfrið bratt. Stormarnir hvína, stráin sölna, stórvaxin alda rís á sæ, á rjóðum kinnum rósir fölna í regin-köldum harma-blæ, brennandi tár um bleikan vanga boga, því hjartað vantar ró - en alltaf jafnt um ævi langa aldan í þínu djúpi hló. Blunda vil ég í bárum þínum, þá bleikur loksins hníg ég nár, þar sem að enginn yfir mínu önduðu líki fellir tár; og þegar sveit með sorgar-hljóði syngur döpur of ann´ra ná, í jörmun-efldum íturmóði yfir mér skaltu hlæja þá.   Kristján Jónsson 1842 - 1869 Ljóðið Dettifoss birtist fyrst í blaðinu ,,Íslendingi" árið 1861. ,,Vakti það svo mikla eftirtekt, að höfundur þess, vinnupilturinn á Fjöllunum, var nú orðinn þjóðskáldið Kristján Jónsson." Er kvæðið enn þann dag í dag talið með fegurstu kvæðum sem kveðin hafa verið á íslensku í þessum anda, og er eitt af bestu kvæðum Kristjáns.